Rzeczownik
Deklinacje rzeczowników
Język grecki rozróżnia rzeczowniki o dwóch zakończeniach (Δικατάληκτα) i rzeczowniki o trzech zakończeniach (Τρικατάληκτα).
Rzeczowniki o dwóch zakończeniach mają jednakowe końcówki w dopełniaczu i bierniku liczby pojedynczej oraz w mianowniku i bierniku liczby mnogiej. Innymi słowy, te rzeczowniki mają po dwie różne końcówki w liczbie pojedynczej i mnogiej, skąd pochodzi ich nazwa.
Rzeczowniki o trzech zakończeniach mają różne końcówki w różnych przypadkach liczby pojedynczej i mnogiej.
W swoją kolej, rozróżniamy dwie grupy rzeczowników o dwóch zakończeniach:
- Rzeczowniki równozgłoskowe (ισοσύλλαβα) mają tę samą liczbę zgłosek we wszystkich wypadkach liczby pojedynczej i mnogiej.
- Rzeczowniki nierównozgłoskowe (ανισοσύλλαβα) mają różną liczbę zgłosek w liczbie pojedynczej i mnogiej.
Końcówki mianownika
Za pomocą końcówki mianownika możemy ustalić rodzaj rzeczownika. Wyjątek stanowią tylko rzeczowniki na -ος, które mogą należeć do dowolnego rodzaju.
Γένος | Ενικός | Πληθυντκός |
---|---|---|
Αρσενικό | -ης | -ες |
-ας | -ες | |
Θυλικό | -α | -ες |
-η | -ες | |
Ουδέτερο | -ο | -α |
-ι | -ια | |
-μα | -ματα | |
Κανένα γένος | -ος | -οι |
Wołacz
Wołacz liczby pojedynczej stwarzamy zgodnie z następującymi regułami:
Rzeczowniki rodzaju męskiego na -ος a również nazwy własne na -ος, mające więcej niż dwie zgłoski, stwarzają wołacz za pomocą końcówki -ε:
ο γιατρός | => | γιατρέ |
ο κύριος | => | κύριε |
ο Αλεξάνδρος | => | Αλεξάνδρε |
Rzeczowniki na -ς, w tym nazwy własne, mające nie więcej niż dwie zgłoski, odrzucają końcówkę -ς:
ο Νίκος | => | Νίκο |
Wołacz liczby pojedynczej reszty rzeczowników jest równy mianownikowi.
Wołacz liczby mnogiej wszystkich rzeczowników jest równy mianownikowi.
Akcent
Przy odmianie rzeczowników akcent pada na tę samą zgłoskę, co w mianowniku liczby pojedynczej, o ile na to zezwalają reguły ogólne, np.: M. σώμα, D. σώματος.
Jeśli pod czas odmiany do rzeczownika dodaje się zgłoska długa, akcent przenosi się na następną zgłoskę: M. σύντροφος, D. συντρόφου.
Dokładniej wypadki przesunięcia akcentu są rozpatrzone w następnych rozdziałach.