Akcent

Iloczas w języku starogreckim

W starożytności akcent języka greckiego miał charakter toniczny (jak, na przykład, w łacinie czy współczesnym szwedzkim). Język rozdzielał samogłoski krótkie i długie. Takie rozróżnienie nazywamy iloczasem. Zgodnie z tym, zgłoski mogły być długimi albo krótkimi. Zakłada się, że zgłoska długa trwała w wymowie dwa razy dłużej, niż krótka.

Spośród zgłosek długich rozróżniamy: długie z natury, czyli takie, które zawierają samogłoskę długą, oraz długie z pozycji.

Samogłoskami długimi były: ω, η oraz dyftongi (z nielicznymi wyjątkami, na przykład -οι w mianowniku l.m. deklinacji tematycznej, który jest uważany za krótki).

Samogłoski ε i ο zawsze były krótkimi. Samogłoski α, ι, υ mogły być jak krótkimi tak długimi.

Ogólne reguły akcentuacji języka nowogreckiego

W podalszym opisie zgłoski numerujemy od końca słowa:

Obowiązują następne reguły:

1. Akcent może padać tylko w obrębie trzech ostatnich zgłosek.
2. Akcent pada na trzecią zgłoskę tylko jeśli ostatnia zgłoska jest krótka.
3. Jeśli pod czas odmiany (deklinacji lub koniugacji) do tematu dodają się zgłoski lub odmienia się iloczas ostatniej zgłoski, akcent zsuwa się zgodnie z pierwszymi dwoma regułami.
4. Akcent w formach czasownikowych dąży do trzeciej zgłoski.
5. Rzeczowniki przy odmianie dążą do zachowania akcentu na tej samej zgłosce, na którą on pada w mianowniku l.p.

Niektóre jednozgłoskowe słowa języka greckiego nie mają własnego akcentu, lecz tworzą całość akcentową ze słowem poprzedzającym (enklityki, por. polskie widzę go), lub następującym (proklityki, por. polskie na dole).

Proklitykami są, między innymi, przedimki, enklitykami zaś zaimki dzierżawcze.