Przymiotnik

Przymiotniki o trzech zakończeniach

Większa część przymiotników posiada trzy różne zakończenia rodzajowe. Takie przymiotniki nazywamy przymiotnikami o trzech zakończeniach.

Przymiotniki na -ος , -η , -ο
zakończenie akcentowane
σωστ ός σωστ ή σωστ ό
σωστ ού σωστ ής σωστ ού
σωστ ό σωστ ή σωστ ό
σωστ οί σωστ ές σωστ ά
σωστ ών σωστ ών σωστ ών
σωστ ούς σωστ ές σωστ ά
zakończenie nieakcentowane
εύκολ ος εύκολ η εύκολ ο
εύκολ ου εύκολ ης εύκολ ου
εύκολ ο εύκολ η εύκολ ο
εύκολ οι εύκολ ες εύκολ α
εύκολ ων εύκολ ων εύκολ ων
εύκολ ους εύκολ ες εύκολ α


Przymiotniki na -ος , -α , -ο
ωραί ος ωραί α ωραί ο
ωραί ου ωραί ας ωραί ου
ωραί ο ωραί α ωραί ο
ωραί οι ωραί ες ωραί α
ωραί ων ωραί ων ωραί ων
ωραί οι ωραί ες ωραί α


Przymiotniki na -ός , -ιά , -ό
γλυκ ός γλυκ ιά γλυκ ό
γλυκ ού γλυκ ιάς γλυκ ού
γλυκ ό γλυκ ιά γλυκ ό
γλυκ οί γλυκ ές γλυκ ά
γλυκ ών γλυκ ών γλυκ ών
γλυκ ούς γλυκ ές γλυκ ά


Przymiotniki na -υς , -ια , -υ
βαθ ύς βαθ ιά βαθ ύ
βαθ ιού  /  βαθ ύ βαθ ιάς βαθ ιού  /  βαθ ύ
βαθ ύ βαθ ιά βαθ ύ
βαθ ιοί βαθ ιές βαθ ιά
βαθ ιών βαθ ιών βαθ ιών
βαθ ιούς βαθ ιές βαθ ιά


Przymiotniki na -ης , -ια , -ι
βυσσιν ής βυσσιν ιά βυσσιν ί
βυσσιν ιού  /  βυσσιν ή βυσσιν ιάς βυσσιν ιού
βυσσιν ή βυσσιν ιά βυσσιν ί
βυσσιν ιοί βυσσιν ιές βυσσιν ιά
βυσσιν ιών βυσσιν ιών βυσσιν ιών
βυσσιν ιούς βυσσιν ιές βυσσιν ιά


Przymiotniki na -ης , -α , -ικο
πεισματάρ ης πεισματάρ α πεισματάρ ικο
πεισματάρ η πεισματάρ ας πεισματάρ ικου
πεισματάρ η πεισματάρ α πεισματάρ ικο
πεισματάρ ηδες πεισματάρ ες πεισματάρ ικα
πεισματάρ ηδων ----- πεισματάρ ικων
πεισματάρ ηδες πεισματάρ ες πεισματάρ ικα


Przymiotniki na -ας , -ου , -αδικο
υπναρ άς υπναρ ού υπναρ άδικο
υπναρ ά υπναρ ούς υπναρ άδικου
υπναρ ά υπναρ ού υπναρ άδικο
υπναρ άδες υπναρ ούδες υπναρ άδικα
υπναρ άδων υπναρ ούδων υπναρ άδικων
υπναρ άδες υπναρ ούδες υπναρ άδικα

Przymiotniki o dwóch zakończeniach

Przymiotniki o dwóch zakończeniach mają wspólne końcówki dla rodzajów męskiego i żeńskiego. Na przykład:

θεμελιώδ ης podstawowy, podstawowa
θεμελιώδ ες podstawowe

Takie przymiotniki odmieniają się w sposób następujący:

Przymiotniki na -ης , -ες
zakończenie akcentowane
συνεπ ής συνεπ ές
συνεπ ούς συνεπ ούς
συνεπ ή συνεπ ές
συνεπ είς συνεπ ή
συνεπ ών συνεπ ών
συνεπ είς συνεπ ή
zakończenie nieakcentowane
θεμελιώδ ης θεμελιώδ ες
θεμελιώδ ους θεμελιώδ ους
θεμελιώδ η θεμελιώδ ες
θεμελιώδ εις θεμελιώδ η
θεμελιώδ ων θεμελιώδ ων
θεμελιώδ εις θεμελιώδ η

W dopełniaczu liczby mnogiej przymiotników na -ώδης akcent przesuwa się na ostatnią zgłoskę, np.:

μυστηδι ώδης
μυστηδι ώδους
μυστηδι ώδη
μυστηδι ώδεις
μυστηδι ωδών
μυστηδι ώδεις

Stopniowanie przymiotników

Podobnie jak w języku polskim, greckie przymiotniki podlegają stopniowaniu. Rozróżniamy trzy stopnie (παραθετικά επιθέτων, βαθμοί):

stopień równy θετικός βαθμός
stopień wyższy συγκριτικός βαθμός
stopień najwyższy υπερθετικός βαθμός

Stopień równy, czyli podstawowa forma przymiotniki, wyraża sam fakt posiadania cechy przez obiekt lub osobę. Formy stopnia równego zostały opisane w poprzednim rozdziale.

Stopień wyższy wyraża posiadanie większego natężenia cechy w porównaniu z innymi obiektami lub osobami. Tworzymy go przy pomocy przyrostka -τερος , -τερη , -τερο (μονολεκτικός συγκριτικός), lub omownie, przy pomocy przysłówka πιο (περιφραστικός συγκριτικός), na przykład:



ωραίος piękny
ωραιότερος, πιο ωραίος piękniejszy

Przykład:

Ο Γιαννής είναι εργατικότερος από τον Πέτρο. lub Ο Γιαννής είναι πιο εργατικός από τον Πέτρο. Jan jest bardziej pracowity niż Piotr.

Język grecki posiada dwie odmianki stopnia najwyższego: względną (σχετικός) i bezwzględną (απόλυτος).

Stopień najwyższy względny wyraża posiadanie największego natężenia cechy w porównaniu z innymi obiektami. Tworzymy go używając przedimka określonego ze stopniem wyższym przymiotnika:

Ο Γιαννής είναι ο εργατικότερος στην οικογένεια. lub Ο Γιαννής είναι ο πιο εργατικός στην οικογένεια. Jan jest najpracowitszy z rodziny.

Stopień najwyższy bezwzględny wyraża posiadanie największego posiadania cechy bez względu na inne obiekty lub osoby. Tworzy się przy pomocy przyrostka -τατος , -τατη , -τατο. Na przykład:

Ο Γιαννής είναι εργατικότατος. Jan jest najbardziej pracowity.

Formy supletywne

Niektóre przymiotniki stopniują się nieregularnie. Najważniejsze z nich to:

Θετικός Συγκριτικός Υπερθετικός
καλός καλύτερος άριστος
κακός χειρότερος κάκιστος
λίγος λιγότερος ελάχιστος
μεγάλος μεγαλύτερος μέγιστος